Choć może to zaskakiwać, możliwe jest ogłoszenie upadłości przez zmarłego przedsiębiorcę. Grono podmiotów, które mogą wystąpić z takim wnioskiem, jest dość spore. Jednak osobą, na której ciąży obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, jest zarządca sukcesyjny.
Obowiązkowe złożenie wniosku
Zarządcy sukcesyjnemu przyznano nie tylko prawo do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, ale nałożono na niego taki obowiązek (art. 21 ust. 2a Prawa upadłościowego).
Rozwiązanie takie nie zaskakuje, w końcu to on wchodzi niejako „w buty” zmarłego przedsiębiorcy i przejmuje jego obowiązki. Jeżeli więc w trakcie trwania zarządu sukcesyjnego ujawnią się podstawy do ogłoszenia upadłości (czyli niewypłacalność), wówczas zarządca musi złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości we właściwym sądzie.
Jeśli niewypłacalność wystąpiła przed ustanowieniem zarządu sukcesyjnego, to termin do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości zmarłego przedsiębiorcy przez zarządcę sekcyjnego biegnie od dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego.
Co istotne, złożenie takiego wniosku przez zarządcę nie wymaga zgody osób, na rzecz których taki zarząd został ustanowiony.
Podkreślić należy, że zarządca sukcesyjny ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku lub niezłożenia go we właściwym terminie, chyba że nie ponosi winy.
Ogłoszenie upadłości w razie śmierci przedsiębiorcy
W art. 7 Prawa upadłościowego została wprowadzona możliwość ogłoszenia upadłości zmarłego przedsiębiorcy po upływie roku od jego śmierci. Jeśli zaś zostanie ustanowiony zarząd sukcesyjny, do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego.
Z wnioskiem takim może wystąpić zarządca sukcesyjny, wierzyciel, spadkobierca, oraz małżonek i każde z dzieci lub rodziców zmarłego, nawet jeśli nie dziedziczyli po nim spadku.
Istotą zarządu sukcesyjnego jest dążenie do tego, aby utrzymać funkcjonujące przedsiębiorstwo, pomimo śmierci przedsiębiorcy.
W takim przypadku ustanowienie zarządu sukcesyjnego wydłuża okres, kiedy przedsiębiorstwo zmarłego przedsiębiorcy pozostaje „w ruchu”.
Nie zawsze jest to jednak możliwe.
W art. 11a Prawa upadłościowego została dodana specyficzna przesłanka niewypłacalności, związana bezpośrednio z zarządem sukcesyjnym.
Chodzi tutaj o sytuację, w której to wskutek działań zarządcy sukcesyjnego przedsiębiorca już po śmierci stał się niewypłacalny.
Wprowadzono zatem możliwość ogłoszenia upadłości zmarłego przedsiębiorcy, kiedy to zarządca sukcesyjny, a nie dłużnik, utracił zdolność do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa w spadku.
W innym przypadku nie byłoby możliwości ogłoszenia upadłości zmarłego przedsiębiorcy, który stał się niewypłacalny po śmierci – na skutek działań zarządcy sukcesyjnego.
Do ustalenia powstania stanu niewypłacalności odpowiednio stosuje się domniemanie, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza 3 miesiące.
Photo by César Abner Martínez Aguilar on Unsplash
Zajrzyj również do:
