Kim jest zarządca sukcesyjny?
Zarządca sukcesyjny to osoba powołana do tymczasowego zarządu przedsiębiorstwem zmarłego właściciela (tzw. przedsiębiorstwem w spadku) do czasu działu spadku.
Zarząd ten może potrwać maksymalnie do dwóch lat od dnia śmierci przedsiębiorcy, wyjątkowo z ważnych przyczyn sąd może go wydłużyć do pięciu lat.
Co istotne, w tym samym czasie może być ustanowiony tylko jeden zarządca sukcesyjny.
Zarządca dokonuje samodzielnie wszystkich czynności związanych z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa w zakresie, w jakim mieszczą się one w zwykłym zarządzie przedsiębiorstwem, tj. normalnych, codziennych czynności związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Przykład
Przedsiębiorstwem poddanym zarządowi sukcesyjnemu jest piekarnia. Zarządca sukcesyjny będzie mógł sam, w ramach zwykłego zarządu, zakupić mąkę do wypieku chleba, zatrudnić dodatkowy personel, czy zawrzeć umowy na dostawę pieczywa do sklepów. Jeśli jednak będzie chciał kupić nieruchomość, żeby wybudować na niej nowy budynku piekarni albo wziąć kredyt i obciążyć hipoteką nieruchomość, na której jest piekarnia, będzie musiał uzyskać na to zgodę wszystkich właścicieli przedsiębiorstwa w spadku, względnie sądu.
Kto może zostać zarządcą sukcesyjnym?
Ustawodawca nie wymaga, żeby był nim przedsiębiorca ani też osoba spokrewniona ze zmarłym właścicielem przedsiębiorstwa.
Na zarządcę sukcesyjnego może być powołana natomiast wyłącznie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Poza tym brak jest jakichś szczególnych warunków, które potencjalny zarządca powinien spełniać.
Co dość oczywiste, funkcji tej nie może jednak pełnić osoba wobec której orzeczono zakaz prowadzenia działalności gospodarczej na podstawie przepisów prawa upadłościowego czy też środek karny zabezpieczający w postaci zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej (czyli takiej, którą prowadził zmarły).
Istotne jest to, że w przypadku powołania zarządcy przez przedsiębiorcę, powyższy warunek będzie oceniany nie w momencie ujawnienia zarządcy sukcesyjnego w CEIDG, a w chwili śmierci przedsiębiorcy, w tym bowiem momencie dochodzi do ustanowienia zarządu sukcesyjnego.
Ale uwaga, ponieważ ustawa odróżnia pojęcie powołania (samo złożenie oświadczenia przez osobę uprawnioną, zwykle przedsiębiorcę) od pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego (następuje najczęściej z chwilą śmierci przedsiębiorcy), wydaje się, że już w momencie wpisu w CEIDG zarządcy musi on posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.
Nie można więc powołać na zarządcę np. 17-letniego syna, bo ten pełną zdolność do czynności prawnych uzyska dopiero w wieku 18 lat.
W praktyce zarządcami sukcesyjnymi będą nie tylko prawnicy ale przede wszystkim członkowie najbliższej rodziny zmarłych, spadkobiercy lub też inne osoby wskazane za życia przedsiębiorców, np. księgowi czy dyrektorzy.
Dlatego też uważam, że autorzy ustawy słusznie zrezygnowali ze stawiania wysokich wymagań osobom powoływanym do pełnienia tej roli.
Photo by JESHOOTS.COM on Unsplash
Zajrzyj również do:
