Przestępstwo drogowe

Przestępstwo drogowe

Przestępstwo drogowe to katastrofa, sprowadzenie jej niebezpieczeństwa i wypadek drogowy. Uczestnicy ruchu drogowego mogą dopuścić się także innych czynów.

Surowsza odpowiedzialność

Opisane wyżej czyny sprawca może popełnić w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Sprawca może też uciec z miejsca zdarzenia.

Jeśli osoba w takim stanie (okolicznościach) spowodowała katastrofę, sprowadziła jej niebezpieczeństwo albo wywołała wypadek drogowy, zostanie surowiej osądzona. Sąd orzeka wtedy karę pozbawienia wolności w wysokości od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę do górnej granicy tego zagrożenia zwiększonego o połowę.

Przestępstwo drogowe – odpowiedzialność za dwa czyny

Opisane sytuacje działają na niekorzyść sprawcy także w inny sposób. Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą kierujący pojazdem pod wpływem środka odurzającego, który spowodował wypadek komunikacyjny, odpowiada za dwa odrębne przestępstwa (np. z art. 177 § 1 k.k. i art. 178a k.k.).

Podobnie ma się rzecz w przypadku zbiegnięcia z miejsca zdarzenia – sprawca odpowie zarówno z art. 177 k.k. jak i art. 162 k.k. (nieudzielenie pomocy).

          >>> Jak brzmi definicja wypadku drogowego?

Prowadzenie pojazdu pod wpływem

Za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego grozi grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Surowsza kara (pozbawienie wolności od 3 miesięcy do 5 lat) grozi gdy:

• sprawca był wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego
• sprawca był wcześniej prawomocnie skazany za przestępstwo określone w art. 173, 174, 177 k.k.  popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego
• sprawca dopuścił się czynu z art. 178a k.k. w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo.

Podkreślenia wymaga, że zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 10.07.2019 r., II KK 137/19:

zatarcie z mocy prawa wcześniejszego skazania za przestępstwo określone w art. 178a k.k., uniemożliwia przyjęcie odpowiedzialności sprawcy na podstawie art. 178a § 4 KK także wtedy, gdy do popełnienia tego czynu doszło przed upływem okresu niezbędnego do zatarcia wcześniejszego skazania.

          >>> Kto może ponieść odpowiedzialność za wypadek drogowy?

Czy za prowadzenie pod wpływem grozi utrata pojazdu

Od lat słyszymy o planach konfiskowania pojazdów kierującym w stanie nietrzeźwości bądź pod wpływem środków odurzających.

Aby wprowadzić rzecz w życie potrzeba zmiany bądź wprowadzenia nowych przepisów. Sądy powszechne i Sąd Najwyższy na razie wypowiedziały się co do tej możliwości (w oparciu o istniejące unormowania) negatywnie. Istotne znaczenie ma uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z 30.10.2008 r., I KZP 20/08.

Zgodnie z nią:

Pojazd mechaniczny stanowi przedmiot czynności wykonawczej przestępstwa określonego w art. 178a § 1 KK, a więc nie należy do kategorii przedmiotów, które służą lub są przeznaczone, w rozumieniu art. 44 § 2 KK, do popełnienia tego przestępstwa.

Zbieg przepisów

Art. 178a § 4 k.k. przewiduje odpowiedzialność za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości i w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Z kolei art. 244 k.k. przewiduje odpowiedzialność za niestosowanie się do orzeczonego przez sąd zakazu prowadzenia pojazdów.

          >>> Spowodowałeś wypadek drogowy? Co teraz?

Teoretycznie kierowca prowadzący pojazd w stanie nietrzeźwości i wbrew orzeczonemu zakazowi  popełnia zatem dwa przestępstwa. Prawo karne rozwiązuje takie problemy trochę inaczej, ale szczerzej zbieg przepisów omówię może innym razem. Obecnie w praktyce sądowej  dominuje pogląd, że przy skazaniu należy pominąć art. 244 k.k. a zastosować jedynie art. 178a k.k.

Prowadzenie pojazdu

Zwracam uwagę, że  prowadzeniem pojazdu w rozumieniu art. 178a k.k. jest także kierowanie pojazdem z wyłączonym silnikiem (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z 22.05.2018 r., V KK 156/18)!

Ada Chmielewska-Ciż
adwokat

Zdjęcie Lucian Alexe pochodzi z Unsplash

***

Co grozi za jazdę pod wpływem alkoholu

Przestępstwem jest prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym i grozi za to, co do zasady, kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Prowadzenie po użyciu alkoholu pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym albo każdego innego pojazdu na [Czytaj dalej…]