Nierzadko rodzą się wątpliwości dotyczące niewypłacalności dłużników. Wówczas też pojawia się też pytanie, czy nieściągalna wierzytelność (tzw. zły dług) za granicą można zaliczyć w koszty prowadzenia działalności? Jeśli tak, to na jakich zasadach tego dokonać?
Tym problemem zajmiemy się w niniejszym wpisie, a więcej o innych prawnych aspektach handlu międzynarodowego można przeczytać na blogu Handel za granicą.
Wierzytelność nieściągalna za granicą
Dawniej wierzytelność od firmy mającej siedzibę w jednym z państw Europy Zachodniej dało się odzyskać zdecydowanie łatwiej niż od firmy wywodzącej się z Polski.
Dziś tak to już nie wygląda i można zadawać sobie pytanie, czy jest sens inicjowania działań sądowych oraz egzekucyjnych, kiedy przypuszcza się, że dłużnik znajduje się w złej kondycji finansowej?
Jak najbardziej tak.
Przepisy prawa dopuszczają rozwiązanie, by nieściągalna wierzytelność zagraniczna została uznana za koszt prowadzenia działalności – oczywiście dla korzyści podatkowych.
Art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 1992 nr 21 poz. 86) oraz art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350) przewidują jednak pewne warunki, które muszą być spełnione kumulatywnie:
>>> Jakich przedsięwzięć dotyczy ocena oddziaływania na środowisko? Przeczytaj: Ocena oddziaływania na środowisko przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko
- wierzytelność powinna zostać zarachowana jako przychody należne
- nieściągalność wierzytelności powinna zostać udokumentowana w sposób zgodny z określonymi przepisami prawa.
Istotne jest zatem aby stwierdzić i udokumentować, że wierzytelność jest nieściągalna.
Co ważne, to wierzyciel ma za zadanie podejmować działania zmierzające do wyegzekwowania należności.
Dlatego też samo uprawdopodobnienie, że kontrahent faktury nie opłacił, albo też opóźnia się z jej opłaceniem nie wystarczy.
Dla stwierdzenia, czy wierzytelność faktycznie jest ostatecznie nieściągalna trzeba podjąć określone czynności celem jej wyegzekwowania.
>>> Jak kształtuje się współwłasność wspólników w spółce cywilnej w przypadku dochodzenia wierzytelności jednego ze wspólników?
Wierzytelność nieściągalna – jak to wykazać?
Sposoby na to są trzy.
Stanowią one katalog zamknięty, co oznacza, że organ podatkowy na podstawie innych dokumentów nie zaliczy nieściągalnej wierzytelności zagranicznej w koszty prowadzenia działalności.
Wspomniane trzy dopuszczalne przypadki kształtują się następująco:
- postanowienie o nieściągalności – wydaje je właściwy organ postępowania egzekucyjnego. Orzeczenie sądu polskiego bądź zagranicznego uzyskuje się w trybie postępowania obarczonego praktycznie najniższymi kosztami. Dalej pozostaje skierowanie orzeczenia do wykonania przez organ egzekucyjny w kraju siedziby kontrahenta – dzięki bezpośredniej skuteczności orzeczeń sądów krajowych zgodnie z postanowieniami Rozporządzenia nr 1215/2012 Bruksela I bis.
- protokół – sporządzając go stwierdza się, że przewidywane koszty procesu oraz egzekucji dotyczące dochodzenia wierzytelności zagranicznej byłoby co najmniej równe, a być może nawet wyższe od kwoty wierzytelności. Przydatny dla poczynienia takich ustaleń jest dla przykładu wyciąg ze stawek urzędowych lub oferty kilku polskich bądź zagranicznych kancelarii prawnych.
- postanowienie o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, umorzeniu lub zakończeniu postępowania upadłościowego – wydaje je sąd, wiąże się ono najczęściej z koniecznością wszczęcia postępowania upadłościowego wobec kontrahenta za granicą, albo zgłoszenie wierzytelności do toczącego się już postępowania.
Na szczęście praktyka pokazuje, że w ogromnej większości przypadków nieściągalną wierzytelność za granicą da się skutecznie zaliczyć w koszty prowadzenia działalności 🙂
Zdjęcie Robert Anasch pochodzi z Unsplash
***
Nieruchomość z lokatorem. Czy warto inwestować?
Wydaje się, że najbezpieczniejsze inwestycje to te w nieruchomości. Opłaca się to bardziej niż odkładanie na koncie bankowym czy po prostu w skarbonce.
Czy jednak zawsze?
Niestety nie zawsze. Dużo problemów może wywołać np. nieruchomość z lokatorem [Czytaj dalej…]